16.06.2012 r. - Odpust Łemkowski w Radoszycach - Zapraszamy

Cudowne Radoszyckie Źródełko - miejsce kultu i uroczystości religijnych wiernych 
Ukraińskiej Cerkwi Greckokatolickiej 
oraz pielgrzymek Łemków z obu stron Karpat

 

  Jadąc drogą publiczną po dawnym trakcie handlowym w kierunku polsko-słowackiego samochodowego przejścia granicznego na Przełęczy Beskid nad Radoszycami, około 1 km za wsią dostrzec można za potokiem, widoczną w lesie między drzewami, wybudowaną niedawno murowaną kapliczkę. Powstała ona w 1999 roku w pobliżu miejsca nieistniejącej, murowanej, przydrożnej kapliczki p/w „Położenia Pojasa Preświatoji Bohorodyci”  czyli: Udekorowania Drogocennym Pasem Najświętszej Bogurodzicy, a wybudowanej jeszcze przed 1878 rokiem staraniem proboszcza parafii greckokatolickiej w Komańczy za cudowne uzdrowienie chorej córki. Zmiana lokalizacji nowej kapliczki, w porównaniu do położenia poprzedniczki i wybudowanie jej na przeciwnym brzegu potoku Barbura, wymuszone zostało poszerzeniem pasa nowej drogi asfaltowej prowadzącej do granicy państwa.   

    Według zachowanego podania ludowego, w tym miejscu u zbiegu dwóch bezimiennych leśnych strumyków do potoku Barbura prawie 140 lat temu, dotknięta uciążliwą chorobą dziewczyna, będąc u kresu wytrzymałości z powodu cierpienia, po kilkutygodniowym błądzeniu po lesie, doznała objawienia Matki Boskiej i cudu wyzdrowienia, po obmyciu się wodą z miejscowego źródła.
Po tym wydarzeniu źródełko zaczęło uchodzić za cudowne, a woda słynąć z mocy uzdrawiającej. Po kolejnych przypadkach uzdrowień zaczęły odbywać się tu uroczystości pielgrzymkowo-odpustowe początkowo dwa razy w roku, a później już jednokrotnie w każdy dziewiąty czwartek po Święcie Zmartwychwstania Pańskiego, licząc według juliańskiego kalendarza liturgicznego (odpowiada to ruchomej dacie rzymskokatolickiego Święta Bożego Ciała, przyjętej w kalendarzu gregoriańskim). Na ten świąteczny dzień z jednej strony ściągały rzesze Łemków z okolicznych wsi galicyjskich, dołączając po drodze do pielgrzymującej procesji, a z drugiej od południa Karpat, wraz ze swoimi duchownymi podążali mieszkańcy pobliskich wsi północnego Zemplina w Górnych Węgrzech, gdzie kult tego miejsca rozwinął się szczególnie. Przyjętym zwyczajem było zejście się tych dwóch wędrujących naprzeciw siebie grup pątniczych pod kapliczką.
    Zaznaczyć trzeba, że powstanie granicy państwowej po uzyskaniu niepodległości przez Polskę  i Czechosłowację w 1918 roku spowodowało utrudnienie kontaktów i niewielki spadek liczby uczestników obchodów tego święta. Tradycja święcenia i picia wody, przetrwała do momentu wysiedleń miejscowej ludności w 1947 roku.
     Na długie lata o tym miejscu i o sprawowanej podniosłej liturgii zapomniano. Dopiero pod koniec ostatniej dekady XX wieku z inicjatywy ks. mitrata Jana Pipki ówczesnego proboszcza parafii greckokatolickiej w Komańczy i kilku społeczników wsi Radoszyce, zrealizowano pomysł ocembrowania bijącego źródełka, odbudowy kapliczki i powrotu do corocznego odprawiania nabożeństwa połączonego ze święceniem wody w źródełku.
    W czasie uroczystej celebry poświęcenia nowej kapliczki w lipcu 1999 roku przez arcybiskupa Jana Martyniaka, w asyście procesji przeniesiono do niej,  ocalały obraz przedstawiający Chrystusa modlącego się na Górze Oliwnej (w Ogrójcu), który pochodził z poprzedniej kapliczki i był przechowywany w miejscowej cerkwi, służącej teraz wiernym obrządku rzymskokatolickiego. Obecnie dzień obchodów przywróconego święta i uroczystości cerkiewnych wszedł również do kalendarza gminnych imprez świeckich, jako łemkowski kermesz pod nazwą „Radoszyckie Źródełko –  Spotkanie przy granicy”, któremu towarzyszą liczne występy, prezentacje, konkursy, degustacje festyn ludowy na wolnym powietrzu, na który jak dawniej licznie przybywają także goście ze Słowacji, korzystający z otwartego tu drogowego przejścia granicznego Radoszyce-Palota.